czwartek, 28 maja 2009
czwartek, 21 maja 2009
środa, 20 maja 2009
wtorek, 19 maja 2009
niedziela, 17 maja 2009
sobota, 16 maja 2009
PAMIĘTAJMY O NASZEJ PRZESZŁOŚCI
W południowo wschodniej części gminy Gołcza, znajduje się wieś o wdzięcznej dwu członowej nazwie – Czaple Wielkie. Z uwagi na pagórkowatą konfigurację terenu, na najwyższym wzniesieniu, bez trudu dostrzec można kontury zabytkowego kościoła p.w. św. Apostoła Bartłomieja z l523 roku. Kościół został zbudowany na zgliszczach spalonego / ok.l440r./ ,drewnianego kościółka. Źródła historyczne z tego okresu wzmiankują, iż w Czaplach istniała w oddzielnym ,murowanym budynku - szkoła przyparafialna z nauką śpiewu kościelnego, katechizmu ,pisania i czytania, rachunków, a czasem łaciny. /Z.Pęckowski ‘Ziemia Miechowska´str.47./
W tym czasie właścicielami Czapel, był słynny ród Toporczyków, a Czaple były ich gniazdem rodowym. Należy więc przypuszczać, iż dzieci właścicieli, naukę początkową pobierały właśnie w szkole czapelskiej. Z tego klanu czapelskiego wywodził się Walerian Nekanda Trepka,/ur. 1584r/, twórca wielkiego dzieła „.Liber Generationis Plebeanorum Liber chamorum”
Podczas zaboru rosyjskiego, ów budynek był również szkołą, ale o bardzo ubogim programie nauczania. Według przekazu ustnego zasłyszanego od moich rodziców, którzy jako uczniowie uczęszczali do tej szkoły, nauka trwała 3 lata, a odbywała się tylko w okresie zimowym.
W roku 1863,podczas Powstania Styczniowego, w budynku przejściowo przetrzymywani byli ranni powstańcy oddziału Apolinarego Kurowskiego, po nieudanym ataku na Miechów.
Po odzyskaniu Niepodległości w 1920 roku, naukę w budynku rozpoczęła Szkoła Ludowa, z dwoma salkami lekcyjnymi i małym mieszkankiem, dla nauczyciela. Pierwszym nauczycielem ludowym, był Tokarski / imienia nie udało się ustalić/. Taki stan lokalowy przetrwał, aż do zakończenia drugiej wojny światowej. W tym czasie, na potrzeby szkoły zamieniony został pałac dworski, a stary zabytkowy budynek początkowo służył jako świetlica – sala zebrań wiejskich,natomiast piwnice wykorzystano na składowanie sprzętu pożarniczego. Z roku na rok, stan użytkowy budynku pogarszał się, ściany zaczęły pękać i budynkowi groziła całkowita ruina..
O istniejącej sytuacji, w przeszłosci radni wiejscy informowali Władze Terenowe, ale zawsze na remont budynku, pieniędzy nie starczało.
Sytuacja jaka powstała wokół zabytkowego budynku starej szkoły spowodowała, że wśród młodych mieszkańców Czapel Wielkich ,powstała chęć ratowania budynku ,poparta czynem społecznym. Tej grupie społeczników przewodził i był inicjatorem, radny wsi Stanisław Komsta. Prace remontowe wykonane zostały bez zarzutu. Zabytkowy budynek został uratowany, który od wielu stuleci był szkołą w której pobierało naukę wiele pokoleń Czapelan. Tej Grupie Społeczników należą się słowa uznania, a Władzom Gminy Gołcza słowa podziękowania – za finansowe wsparcie.
Czaple Wielkie,2 stycznia 2005r.
Opracował :Fryderyk Markiewicz
W tym czasie właścicielami Czapel, był słynny ród Toporczyków, a Czaple były ich gniazdem rodowym. Należy więc przypuszczać, iż dzieci właścicieli, naukę początkową pobierały właśnie w szkole czapelskiej. Z tego klanu czapelskiego wywodził się Walerian Nekanda Trepka,/ur. 1584r/, twórca wielkiego dzieła „.Liber Generationis Plebeanorum Liber chamorum”
Podczas zaboru rosyjskiego, ów budynek był również szkołą, ale o bardzo ubogim programie nauczania. Według przekazu ustnego zasłyszanego od moich rodziców, którzy jako uczniowie uczęszczali do tej szkoły, nauka trwała 3 lata, a odbywała się tylko w okresie zimowym.
W roku 1863,podczas Powstania Styczniowego, w budynku przejściowo przetrzymywani byli ranni powstańcy oddziału Apolinarego Kurowskiego, po nieudanym ataku na Miechów.
Po odzyskaniu Niepodległości w 1920 roku, naukę w budynku rozpoczęła Szkoła Ludowa, z dwoma salkami lekcyjnymi i małym mieszkankiem, dla nauczyciela. Pierwszym nauczycielem ludowym, był Tokarski / imienia nie udało się ustalić/. Taki stan lokalowy przetrwał, aż do zakończenia drugiej wojny światowej. W tym czasie, na potrzeby szkoły zamieniony został pałac dworski, a stary zabytkowy budynek początkowo służył jako świetlica – sala zebrań wiejskich,natomiast piwnice wykorzystano na składowanie sprzętu pożarniczego. Z roku na rok, stan użytkowy budynku pogarszał się, ściany zaczęły pękać i budynkowi groziła całkowita ruina..
O istniejącej sytuacji, w przeszłosci radni wiejscy informowali Władze Terenowe, ale zawsze na remont budynku, pieniędzy nie starczało.
Sytuacja jaka powstała wokół zabytkowego budynku starej szkoły spowodowała, że wśród młodych mieszkańców Czapel Wielkich ,powstała chęć ratowania budynku ,poparta czynem społecznym. Tej grupie społeczników przewodził i był inicjatorem, radny wsi Stanisław Komsta. Prace remontowe wykonane zostały bez zarzutu. Zabytkowy budynek został uratowany, który od wielu stuleci był szkołą w której pobierało naukę wiele pokoleń Czapelan. Tej Grupie Społeczników należą się słowa uznania, a Władzom Gminy Gołcza słowa podziękowania – za finansowe wsparcie.
Czaple Wielkie,2 stycznia 2005r.
Opracował :Fryderyk Markiewicz
czwartek, 14 maja 2009
Dworek w Czaplach Wielkich
Dworek w Czaplach Wielkich od frontu, widok dzisiejszy. Po odebraniu majątku Popielom, władze komunistyczne umieściły w budynku szkole funkcjonująca do dziś. Dzięki temu, budynek, choć zdewastowany, przetrwał i nie został całkowicie zniszczony, co stało sie udziałem wielu polskich dworków.
Dworek w Czaplach Wielkich, widok od strony tarasu wychodzącego na park z tyłu budynku.Zdjęcia otrzymane od pana Bartłomieja Szpora, wnuka Anny Popiel z Czapel Wielkich.Dwór murowany według projektu Bolesława Podczaszyńskiego. Piękny księgozbiór historyczny, zasobny w stare druki polskie. Przechowuje egzemplarz korekcyjny "Pana Tadeusza" z własnymi poprawkami Bohdana Janczewskiego błędów zecerskich i z własnymi poprawkami Adama Mickiewicza.
Subskrybuj:
Posty (Atom)
